Nietrzymanie moczu dotyczy wielu z nas! Wielu pacjentów słyszy od specjalisty właśnie takie słowa: “wycieki moczu są naturalne”, “taka Twoja natura”.
Absolutnie nie! Fizjoterapia dna miednicy jest tego doskonałym przykładem, że mimowolne wycieki moczu można złagodzić, a nawet całkowicie pozbyć się problemu.
Nietrzymanie moczu to niezależny od woli wyciek moczu. Aby bliżej poznać jego mechanizm, przeczytaj artykuł do końca.
Nietrzymanie moczu – rodzaje
Wysiłkowe nietrzymanie moczu
Powstaje poprzez wzrost ciśnienia w brzuchu i pęcherzu. Dochodzi do niego podczas aktywności fizycznej, kichania, kaszlu. Dzieli się na 3 stopnie.
I stopień: podczas szybkiego i nagłego wzrostu ciśnienia w brzuchu (kichanie, kaszel, mocny śmiech, wymiotowanie, podnoszenie ciężaru)
II stopień: podczas średniego/umiarkowanego ciśnienia w brzuchu (lekka praca fizyczna, aktywność, chodzenie po schodach)
III stopień: wyciek moczu podczas stania, siedzenia
Nietrzymanie naglące
Wyciek moczu następuje w wyniku pobudzenia i kurczenia się mięśnia w środku pęcherza, co skutkuje napływaniem moczu do cewki moczowej.
Mieszane nietrzymanie moczu
Połączenie wysiłkowego oraz nietrzymania moczu naglącego.
Diagnostyka – nietrzymanie moczu
W zależności od zgłaszanych objawów w wywiadzie i określenia pochodzenia nietrzymania moczu – diagnostyka i leczenie różnią się od siebie.
Jeśli badanie urodynamiczne potwierdza, że nietrzymanie moczu ma charakter naglący, terapia koncentruje się na relaksacji i treningu pęcherza moczowego.
W przypadku wysiłkowego nietrzymania moczu lekarz ocenia i diagnozuje mięśnie brzucha oraz mięśnie dna miednicy. Między innymi ich praca, siła, wytrzymałość i napięcie spoczynkowe.
Błędnym jest stwierdzenie, że nietrzymanie moczu jest wynikiem słabych mięśni dna miednicy. Otóż przy nadmiernie napiętych mięśniach Kegla u kobiet również może dojść do wycieku moczu. Mowa tutaj o zdolności ruchomości cewki moczowej podczas wysiłku, kaszlu i kichania.
Niezbędnym narzędziem do takiej oceny jest USG przezpochwowe i przez powłoki brzuszne. Dodatkowo za pośrednictwem USG oceniane jest ciśnienie śródbrzusze, które wpływa na pracę pęcherza.
„Błędnym jest stwierdzenie, że nietrzymanie moczu jest wynikiem słabych mięśni dna miednicy. Otóż przy nadmiernie napiętych mięśniach Kegla u kobiet również może dojść do wycieku moczu.”
Terapia i ćwiczenia
Po dokładnym badaniu i ocenie USG ustala się odpowiednio dobraną terapię. Obejmuje ona techniki manualne oraz naukę odpowiednich ćwiczeń celowanych dla mięśni brzucha i dna miednicy. Ale nie tylko. Omawiane są wskazane i przeciwwskazane formy aktywności fizycznej. Ale także ergonomia tych czynności, sposób wykonywanego ruchu/ćwiczenia, pozycje wyjściowe i odpowiedni oddech.
W terapii stosuje się również trening nawyków toaletowych oraz monitorowanie mikcji w ciągu dnia za pomocą dzienniczka mikcji, który pacjent lub pacjentka otrzymuje do uzupełnienia. Pozwoli to na rzetelną ocenę, ile w ciągu dnia osoba korzysta z toalety, jakie odczuwa przed tym parcie na mocz oraz co wypija.
Przeczytaj więcej o fizjoterapii uroginekologicznej.
EMG-feedback
W przypadku znacznego osłabienia mięśni dna miednicy w terapii może być użyty EMG-feedback.
EMG-feedback jest dokładną metodą oceny i pomaga ustalić ćwiczenia mięśni dna miednicy za pomocą kontroli wzrokowej i czuciowej przez pacjenta. Podczas tej metody używa się elektrody doodbytniczej, dopochwowej i elektrod naskórnych. Badają one czynność mięśni – zdolność do napinania, rozluźniania, ich wytrzymałości i siły.
ergonomię, mogą być zaproponowane w formie doraźnej pessary.
ChatGPT powiedział:
Wyniki lekarz przedstawia na monitorze komputera, dzięki czemu pacjent lepiej uświadamia sobie funkcjonowanie poszczególnych części ciała. Jeśli siła mięśni dna miednicy jest niedostateczna, specjalista może zaproponować elektrostymulację, czyli przekazanie impulsu elektrycznego poprzez elektrody do docelowych mięśni.
Jeśli pacjent zdecyduje się na wykorzystanie EMG biofeedback i/lub elektrostymulacji, lekarz poprosi go o zakup indywidualnych elektrod. Pacjent używa wyłącznie swojej elektrody, która nadaje się do wielokrotnego użytku.
Pacjentkom po porodzie, w okresie menopauzalnym oraz tym, które prowadzą aktywny tryb życia i trudniej im zadbać o odpowiednią ergonomię, lekarz może doraźnie zaproponować pessary.Pessary cewkowe są specjalnym wyrobem medycznym, który aplikuje się dopochwowo. Ich zadaniem jest dawać podparcie, dociskać cewkę moczową, zapobiegając wyciekom moczu. W warunkach gabinetowych pacjentce jest dobierany odpowiedni rozmiar pessara. Następnie poinstruowanie jak w warunkach domowych bezpiecznie go aplikować i wyjmować. Pacjentka zakłada pessar nie na stałe, lecz tylko na czas obciążeń w ciągu dnia.